Mylly Täçmyrat
Mylly Täçmyrat
(1886-1960)
Türkmen saz sungatynyñ ussatlarnyñ biri Mylly Täçmyrat,Ýaňgala obasynda 1886njy ýylda dogulýar.
Mylly aganyñ ilkinji mugallamy Kel bagşydyr.soñabaka ol meşhur Sary bagşy, Täçmämmet Suhanguly, Pürli Sary ýaly ussatlar bilen işläp,öz ussatlyk derejesini artdyrýar.
Mylly Täçmyrat1929 nji ýyldan ba...
Şükür bagşy
Şükür bagşy
(1831-1928)
Şükür bagşynyñ ady rowaýata öwrüldi.Ol saz çalyjy – dörediji ussat bolup, Türkmen sazynyñ taryhynda uly yz galdyran adam.
Onuñ Eýran Hanynyñ bagşysy bilen ýaryşyp,agasyny halas edişi dilden-dile geçip,biziñ günlerimize ýetdi.
Şükür bagşynyñ atasy Dowada aga Gökdepe etrabynyñ Hurman...
Türkmen halkyna (Muhammetguly Atabaýew)
Türkmen halkyna (Muhammetguly Atabaýew)
Şu gün bizleriñ her tüýsli uly baýramymyz we ýagşy genlerimiz bolsa, şo günden beter bir ýagşy gündür. Bizleriñ borjumyzdyr ke, ýagşy ýürek bilen doga etmek bilen biziñ, okuwsyz, aam türkmenleriñ, gözüni açmak pikiri bilen biziñ dilimizde gazet çykargan adamlarga. Olarga biz, türkmenler, üýşüp...
Mahmyt Gaznalynyñ döreden dili
Mahmyt Gaznalynyñ döreden dili
Hindistanda we Päkistanda ýaýran urdu diliniň döreýiş we ösüş taryhy barada
Dilçi alymlar Hindistany dilleriň «muzeýi» diýip atlandyrýarlar. Onuňam özüne ýetesi sebäbi bar. Iňlis alymy J.A.Grirsonyň hasaplamalaryna görä, Hindistanyň ilaty 179 dilde we 544 sany şiwe dillerinde gür...
Mertler meýdan içinde
Mertler meýdan içinde
Türkmenistanda sowet hökümetine garşy turan 1931-nji ýylyň gozgalaňy barada
Milletiň ykbalynda baknalykdan ýaman dert ýok. Baknalyk milletiň aslyny ýok edýär, onuň müň ýyllyk taryhy köküne palta urýar. Bu hakykata halkymyz bir asyrdan–da gowrak wagt dowam eden baknalyk döwründe magat göz ýetirdi....
Türkmeniñ tylla tagty
Türkmeniñ tylla tagty
Türkmenlerde tagty miras almak dessury barada
Türkmeni dörediji millet hökmünde tanadýan gymmatlyklaryň, nusgawy dessurlaryň ählisi, gözbaşyny nesilbaşymyz Oguz han Türkmenden alyp gaýdýar. Oguz han atamyzyň döreden, soňra adamzat nesline nusga bolan gymmatlyklarymyzyň – dessurlarymyzyň b...
Synmaz galanyñ syndyrylmagy
Synmaz galanyñ syndyrylmagy
Wizantiýanyň paýtagty Konstantinopolyň türkmenler tarapyndan eýelenilmeginiň taryhy barada
Ýer ýüzünde taryhy ýigrimi bäş asyrdan köp bolan şäherleri barmak büküp sanaýmaly. Geçmiş ykbaly köp halklaryň we döwletleriň taryhy bilen aýrylmaz bagly bolan gadymy merkezler has hem az. Şeýle merkez...
Dolan aýyñ döwleti
Dolan aýyñ döwleti
Tulunylar nesilşalygynyň irki döwürleri barada köp zat bilinmeýär. Diňe hanedana at beren Tulun begiň Merkezi Aziýanyň hökümdarlarynyň köşginde gulluk eden oguz esgeridigi bilinýär. Ol IX asyryň 20-nji ýyllarynda köşkde özüni edermen esger hökmünde tanadypdyr. Gullugyna saklygy we gözsüz batyrlygy üçin ony...
Heññam hasraty
Heññam hasraty
XX asyryň 20-30-njy ýyllarynda bolşewizmiň Türkmenistanda geçiren zorlukly syýasaty barada
Taryha öwrülen XX asyr, aýratyn hem onuň birinji ýarymy, dünýä halklarynyň köpüsi, şol sanda türkmenler üçin hem ýowuz synaglaryň, gazaply wakalaryň döwri boldy. Ýurdumyz kesekiler tarapyndan basylyp alnandan soň,...
Üç ýyldyz
Üç ýyldyz
Ibn Sina, Mäne Baba we Seljuklar barada edebi söhbetXI asyrynyň birinji ýarymy türkmen topragynda möhüm wakalaryň bolup geçen, dünýä belli şahslaryň ýaşap öten döwri. Bu döwür garahanlylar, gaznalylar, seljuklar ýaly meşhur türkmen hanedanlarynyň halkymyzyň taryhyna şöhratly sahypalary ýazan ýyllary. Bu asyrda ederm...
Ýedi derýañ añyrsyna syýahat
Ýedi derýañ añyrsyna syýahat
Türkmen taryhçysy we diplomaty … Don Huanyň XVII asyryň başlarynda Günbatar Ýewropa sapary baradaTürkmen halkynyň XVI asyrda döreden Sefewi döwleti musulman dünýäsiniň Osmanly, Beýik Mogollaryň we Şeýbanylaryň döwletleri ýaly öz döwrüniň kuwwatly döwletleriň biridi. Bu ýurtlaryň dördisi hem musulm...
Gadymy golýazma sungatymyz
Gadymy golýazma sungatymyz
Orta asyrlarda türkmenleriň Beýik Seljuk, Osmanly, Garagoýunly, Akgoýunly we Sefewi döwletlerinde medeniýetiň ösmegi, dünýewi edebiýata we sungata gyzyklanmanyň güýjemegi bilen Türkmenistanda we türkmenleriň döwlet guran musulman Gündogarynda bezegli golýazma kitaplaryna bolan isleg artypdyr we ol kem-kemde...
Türkmenleriñ daşa ýazylan taryhy
Türkmeniñ daşa ýazylan taryhy
Göktürkmenleriň hat-ýazuw medeniýeti barada söhbet
Asyl hünäri taryhçy bolan adamlar şindi kagyz ýüze çykmanka dürli taryhy ýazgylaryň deriniň, agaç gabygynyň, ýapragynyň, ýasyja tagtajyklaryň, toýun gap-gaçlaryň, iki-ýeke daş bölekleriniň we dag gaýalarynyň ýüzüne ýazylan...
Bumyn han
Bumyn han
Göktürkmenleriň döwleti baradaMete han tarapyndan esaslandyrylan oguz-türkmenleriniň Beýik Hun döwleti ýykylandan soň ata-babalarymyz birnäçe asyrlaryň dowamynda dagynyklyk ýagdaýynda ýaşapdyrlar we keseki döwletleriň ýapjasyna öwrüpdirler. Ýöne, VI asyryň ortalarynda oguzlara gaýtadan ýygnanmaga we özbaşdak döwlet...
Mete han
Mete han
Oguz türkmenleriniň Beýik Hun döwleti baradaOguz türkmenleriniň Beýik Hun döwleti we onuň edenli hökümdary Mete han hakynda dürli ýurtlaryň taryhçylary köp sanly ýazgylary galdyrypdyrlar. Emma şol ýazgylaryň hiç biri-de özüniň ähmiýeti boýunça Hun döwleti bilen goňşuçylykda ýerleşen Hytaý taryhçylarynyň ýazgylary bilen deňl...
Garrygala etrabynda ýaşaýan hyrkaly hojalaryñ şejeresi
Garrygala etrabynda ”ýaşaýan” hyrkaly hojalaryň şejeresi (nesil daragty)
I. Ýagşymuhammet II. Hajymuhammet III.Ýolmuhammet IV. Hajygeldi V. Haknazar (Aýaly-Beýşi) : çagalary: I. Meret - (aýaly Atow)–çagalary: -I. Nurnepes (Nury(aýaly-Ene) Çagalary:- –1. Sapar (Aýaly- Garaş) –çagalary:- Aýyt(aýaly-Ene) Çagalary:- Sapar (aýaly-Bägül);...
Han Ýomudskiý (Allaýar Çüriýew)
Han Ýomudskiý
Türkmen halkynyň agzybirligi, asudalygy we garaşsyzlygy, abadanlygy ugrunda göreşen adamlary biz hiç haçan ýatdan çykarmaly däldiris. Emma, gynansak-da, köp wagtlap, şol adamlar ýatdan çykaryldy. Eger ýatdan çykarylmadygam bolsa, ýatlanylanda-da ýüzleýräk gürrüň etdik. Şol adamlaryň birem Han Ýomutskidir. Bu ada...
Agla gözlerim gan agla
"Agla, gözlerim gan agla..."
– Bir gün öýümize Abdylla Myradow bilen Saýlaw Myradow ikisi myhmançylyga geldi. Ýetmiş ýaşy arka atan kakam Begmyrat Gylyçmergen oglunyň gürrüňi olar bilen alşyp gitdi. Şonda ol edebiýatçy ýigitlere nohurlylaryň taryhy barada gyzykly gürrüň berdi. Olar hoşlaşyp turjak bolanlarynda kakama ýüzlenip: «Begmy...
Nohur wakasy
Nohur wakasy
Bu ýazgyda köp asyrdan hem aňyrdaky pajygaly wakalar dogrusynda söhbet açylýar. Elbetde, o wakalar dogrusynda biziň elimizde dokumental arhiw materiallary ýok. Şeýle-de bolsa gadymy Nohur obasynyň adamlary o wakalar hakyndaky ýatlamalary arkama-arka ýetiripdirler. Halkyň hakydasy dagyň düýbünden şildiräp akyp ýatan bir...
Goçmyrat Ahun
Goçmyrat Ahun
Işan-molla diýilse... Uzak ýyllaryñ dowamynda yslam dinine könäniñ zyýanly galyndysy hökmünde garalyp gelindi. Onuñ görnükli wekilleriniñ atlarynyñ gapdalyna göwnümize gelen paýyş sözleri ýazmakdan gaýtmadyk. Halky garañkylykda saklanlar we her hili aldawçylykly ýollar bilen garyp pukaralara ezýet baryny görkez...