Gündogar Arabystanda gurulan döwletler
Gündogar Arabystanda gurulan döwletler.
Mowzugumyzyň başynda häzirki Saud Arabystanda we ýemeniň teretoriýasynda gurlan gadymy döwletler barada durup geçeris. Şeýle hem şol döwletleriň edara edilşi we halkyň hal-ýagdaýy, beýleki döwletler bilen gatnaşyklary barada gürrüň ederis. Şeýle hem şol döwletleriň syýasy-ykdysady we durmuş gur...
Arap ýurtlary barada dürli çeşmeler
Arap ýurtlary barada dürli çeşmeler.
Sapagyň wezipesi talyplara araplar barada ýagny Arabystan we araplar barada olaryň gadymy çeşmeleri; yslamdan öňki we soňky çeşmeler barada, yslamyň döreşi, Halyfatyň döreýşi, XIII-IX asyrlarda bagdat halyfaty we halyfatlar döwründe edilen ýörüşler barada talyplara giňden gürrüň bermekden...
Arap ýurtlarynyñ taryhyna giriş
Arap ýurtlarynyň taryhyna giriş.
Islendik halkyň taryhy öwrenilende onuň gadymy döwürden başlap şu günki güne çenli taryhyny doly we anyk maglumatlar esasynda öwrenmeklik zerurdyr. Şonuň üçin Araplaryň taryhy dersini okatmagyň esasy maksady hem Arap ýurtlarynyň iň gadymy döwürden başlap tä halyflyk döwrüne çenli bolan taryhyn...
Öwez Gündogdyýew
Öwez Gündogdy (1966 - 15.04.2013) Milletine buýsanýan, Watanyny jandan söýýän, ýaş arheolog alym, ýaşynyñ baharynda bimahal aramyzdan gitdi. Öwez Gündogdyew 1966-njy ýylda Aşgabatda dogulýar. Türkmen Döwlet Uniwersitetiniň taryh fakultetinde okaýar. Okuwy tamamlandan soň Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Taryh institutynda ylmy işler alyp başl...
Seljuknama (dowamy -7)
BEÝIK SOLTAN ABUTALYP TOGRUL BEGIŇ BEÝANY Abutalyp Muhammet ibn Mikaýyl ibn Seljuk dört ýüz ýigrimi dördünji ýylda soltanlyk tagtyna geçip, patyşalygyň öwgüli dessuryn öňe tutup, jahandarlyk däbini we resimlerini ýerine ýetirip başlady. Wezir, maslahatçy, hajyp we kätip tutundy. Wezirleri: Abulkasym Güýäni, Ahmet Dehistany, Amydyl Melik Abu Nasyr...
Seljuknama (dowamy -6)
SELJUK NEBERESINIŇ SOLTANLARYNYŇ BEÝANY Bular sansyz-sajaksyz leşgerdiler we çensiz-çaksyz taýpadylar. Bularyň içinde Oguzyň her boýundan, sag gol begleri: gaýy, baýat; sol gol begleri: baýyndyr, bijene (beçene), çawnydyr, şeýle-de bulara goşulşan beýleki boýlar bardy. Olaryň köp mallary, sürüleri, nygmat we şöwketleri bardy. Mydama agzybirdiler....
Seljuknama (dowamy -5)
Kim syýasatda ýagşy bolsa, hökümdarlygy dowamly bolar». Ýene-de aýtdy: — Mundan soňra ýene-de patyşalardan we hanlardan köp ogullar dünýä gelerler. Eger olaryň ýanlaryndaky ulular, begler, pälwanlar düzgüni-ýörelgäni berk tutmasalar, hanlyk we patyşalyk işi sarsyp, ýok bolar. Şonda Oguz hany arzuw ederler, emma ol bolmaz, ony tapmazlar. Ýene-de aýt...
Seljuknama (dowamy -4)
OGUZYŇ WESÝET EDIP, TÖRE GURDUGY, AHLAGY WE HÄSIÝETI, MÜBÄREK DILINDEN ÇYKAN HEM-DE ONUŇ AÝDAN TYMSALLARY WE HIKMETLI SÖZLERI Oguz tamam Türküstan, Eýran we Turany tabyn edip, özüniň gadymy ata ýurduna baranda ähli ogullaryny we agtyklaryny illi-ilinden, boýly-boýundan getirip, bir uly toý tutdy. Hersine altyn-kümüş, bezelen halatlar, mertebeleri...
Seljuknama (dowamy -3)
ÜÇÜSI BOZUK WE ÜÇÜSI ÜÇ OK ATLANDYRYLAN OGUZYŇ ALTY PERZENDINIŇ, ATLARY WE LAKAMLARY HEM-DE OLARYŇ TAGMA WE OŇAN EDILEN JANAWERLERI, BELLI EDILEN ET SÜÝEKLERI WE ENDAMLARY Bu Ýaňykentlu Yrkyl Hoja tarapyndan belli edilip, oguz [ili] begenip doga etdi. Bu şol esasda beýan ediler. HANLAR HANY Muňa kagan (han) diýýärler. Süýegi baş we uja. BOZ...
Seljuknama (dowamy -2)
Ol aýtdy: — Seniň sözüňi kabul etdim. Haktagala iman getirip, ony söýüjilerden bolandan soňra, Oguz ony aldy we söýdi. Şeýlelikde, Oguz diňe onuň bilen söhbet tutup, onuň gaşyna baryp, öňki aýallarynyň ýanyna barmaýardy. Oguzyň özi bir Taňra sygynýan, hudaýhon we doga-dilegli adam bolandan soň, kapyr atasy we doganoglanlary bilen kän bir garyşmak i...
Seljuknama (dowamy)
OGUZ KOWUMLARYNYŇ TARYHY WE HEKAÝATLARY Oguz kowumlary we ýigrimi dört sany boýy Oguzyň agtyklaryndan we onuň bilen birleşen käbir doganlarydyr doganoglanlaryndan dörediler. Olardan, (ýagny dogandyr doganoglanlaryndan) uýgur, gypjak, kaňky, garlyk we kalaç (halaç) peýda boldy. Bu olaryň danalary tarapyndan beýan edilendir. Özleri hem bu pikir bil...
Seljuknama (Ýazyjy ogly Aly)
BAGYŞLAÝJY WE MÄHRIBAN ALLANYŇ ADY BILEN Mülkleriň eýesi, beýikligi beýgelmiş we bereketi hemmä ýetmiş Allatagala sansyz alkyş we çensiz-çäksiz öwgi we minnetdarlyk bolsun. Çünki Ol müňlerçe-müňlerçe adamy pynhan ýoklukdan barlyk sährasyna getirip, her biriniň perzentleriniň ýaýylmagy üçin olara älem etraplaryndan bir yklymy menzil we mekan etdi....
Mylly Täçmyrat
Mylly Täçmyrat
(1886-1960)
Türkmen saz sungatynyñ ussatlarnyñ biri Mylly Täçmyrat,Ýaňgala obasynda 1886njy ýylda dogulýar.
Mylly aganyñ ilkinji mugallamy Kel bagşydyr.soñabaka ol meşhur Sary bagşy, Täçmämmet Suhanguly, Pürli Sary ýaly ussatlar bilen işläp,öz ussatlyk derejesini artdyrýar.
Mylly Täçmyrat1929 nji ýyldan ba...
Şükür bagşy
Şükür bagşy
(1831-1928)
Şükür bagşynyñ ady rowaýata öwrüldi.Ol saz çalyjy – dörediji ussat bolup, Türkmen sazynyñ taryhynda uly yz galdyran adam.
Onuñ Eýran Hanynyñ bagşysy bilen ýaryşyp,agasyny halas edişi dilden-dile geçip,biziñ günlerimize ýetdi.
Şükür bagşynyñ atasy Dowada aga Gökdepe etrabynyñ Hurman...
Türkmen halkyna (Muhammetguly Atabaýew)
Türkmen halkyna (Muhammetguly Atabaýew)
Şu gün bizleriñ her tüýsli uly baýramymyz we ýagşy genlerimiz bolsa, şo günden beter bir ýagşy gündür. Bizleriñ borjumyzdyr ke, ýagşy ýürek bilen doga etmek bilen biziñ, okuwsyz, aam türkmenleriñ, gözüni açmak pikiri bilen biziñ dilimizde gazet çykargan adamlarga. Olarga biz, türkmenler, üýşüp...
Mahmyt Gaznalynyñ döreden dili
Mahmyt Gaznalynyñ döreden dili
Hindistanda we Päkistanda ýaýran urdu diliniň döreýiş we ösüş taryhy barada
Dilçi alymlar Hindistany dilleriň «muzeýi» diýip atlandyrýarlar. Onuňam özüne ýetesi sebäbi bar. Iňlis alymy J.A.Grirsonyň hasaplamalaryna görä, Hindistanyň ilaty 179 dilde we 544 sany şiwe dillerinde gür...
Mertler meýdan içinde
Mertler meýdan içinde
Türkmenistanda sowet hökümetine garşy turan 1931-nji ýylyň gozgalaňy barada
Milletiň ykbalynda baknalykdan ýaman dert ýok. Baknalyk milletiň aslyny ýok edýär, onuň müň ýyllyk taryhy köküne palta urýar. Bu hakykata halkymyz bir asyrdan–da gowrak wagt dowam eden baknalyk döwründe magat göz ýetirdi....
Türkmeniñ tylla tagty
Türkmeniñ tylla tagty
Türkmenlerde tagty miras almak dessury barada
Türkmeni dörediji millet hökmünde tanadýan gymmatlyklaryň, nusgawy dessurlaryň ählisi, gözbaşyny nesilbaşymyz Oguz han Türkmenden alyp gaýdýar. Oguz han atamyzyň döreden, soňra adamzat nesline nusga bolan gymmatlyklarymyzyň – dessurlarymyzyň b...
Synmaz galanyñ syndyrylmagy
Synmaz galanyñ syndyrylmagy
Wizantiýanyň paýtagty Konstantinopolyň türkmenler tarapyndan eýelenilmeginiň taryhy barada
Ýer ýüzünde taryhy ýigrimi bäş asyrdan köp bolan şäherleri barmak büküp sanaýmaly. Geçmiş ykbaly köp halklaryň we döwletleriň taryhy bilen aýrylmaz bagly bolan gadymy merkezler has hem az. Şeýle merkez...
Dolan aýyñ döwleti
Dolan aýyñ döwleti
Tulunylar nesilşalygynyň irki döwürleri barada köp zat bilinmeýär. Diňe hanedana at beren Tulun begiň Merkezi Aziýanyň hökümdarlarynyň köşginde gulluk eden oguz esgeridigi bilinýär. Ol IX asyryň 20-nji ýyllarynda köşkde özüni edermen esger hökmünde tanadypdyr. Gullugyna saklygy we gözsüz batyrlygy üçin ony...