kitaphanachy
ILKINJI GALAM
Ilkinji galamlar XII-XVI asyrlarda döräpdir. XIV asyrda italýanlar toýundan ýasalan galamlary öndüripdirler. Şeýle galamlar öçügsi we solgun gara reňk beripdir. Ýakylan süňkden alnan serişde hem ösümlik ýagy bilen garylyp, galam hökinünde peýdalanylypdyr. XVII asyrda grafitden ýasalan galamlar uly meşhurlyga eýe bolupdyr.
Ilkinji gezek grafi...
Ilkinji skrepka
Kagyz berkitmek üçin metaldan ýasalan gysgyjy köpimiz ulanýarys. Biler bolsaňyz, ol häzirki durkuna gelýänça, ep-esli öwrülişikleri başyndan geçiripdir.
Kagyzlary biri-birine baglamak XIII asyrda ýüze çykypdyr. Munuň üçin adamlar her kagyzyň ýokarsynyň çep tarapyny dilip, ondan ýüpjagaz geçiripdirler. Şeýle usulda hem kagyzlary berkidipdirle...
Ilkinji gämileriň döreýşi
Adamzat durmuşynyň kämilleşmegi bilen adamlar diňe bir gury ýerde däl eýsem, suw ýollary arkaly aragatnaşygy ýola goýup başlaýarlar. Suw diýilse gämiler, gaýyklar göz öňünde janlanyar. Çünki deňiz ýollary arkaly aragatnaşyk gämileriň üsti bilen amala aşyrylýar. Eger şeýle bolsa gämileriň taryhy barada bilmek hemmämize gyzykly bolsa gerek. Taryhda i...
ILKINJI STEPLER
Ilkinji stepler XVIII asyrda Fransiýanyň koroly Lýudowik XV üçin niýetlenip ýasalýar. Fransuz koroly Lýudowik XV stepleri ilkinji bolup ulanan adam hasaplanýar. Stepler diňe şa köşgünde bolupdyr. Ýöne XIX asyrda kagyzyň giňden ulanylyp başlamagy bilen, ol diňe şalar, hökümdarlar üçin däl, eýsem her bir edaralarda hem gerekli zada öwrülipdir.
...
çilim çekmek howplydyr
Türkmenistanda jemgyýetçilik ýerlerinde degişli Kanun esasynda çilim çekmek gadagan edilendir. Munuň özi jemgyýet üçin örän peýdaly ýagdaýdyr. Çilimiň düzüminde adam saglygyna zyýanly maddalar bardyr. Her çilimiň düzümindäki takmynan 6-8 milligram nikotiniň 3-4 milligramynyň gana düşýändigi subut edildi. Çekilen 1 çilimiň tüssesi 0,5 grama deňdir....
Ilkinjiler hakda
Ilkinji kompyuter 1946-njy ýylda döredildi.
Ilkinji kompyuter «syçan-jygy» 1981-nji ýylda oýlanyp tapyldy.
Ilkinji gezek internet 1958-nji ýylda amerikan goşunlarynyň özara habarlaşmagy üçin guruldy. 1970-nji ýylda köpçülikleýin ulanylyp başlandy.
Ilkinji mikrotolkunly peç 1945-nji ýylda döredildi.
Ilkinji elektron mikro...
ILKINJI IŇŇE
Tikin tikmek 20 müň ýyl mundan öň ýüze çykypdyr diylip çaklanylýar. Şonda adamlar uçly tikenleri iňňe hökmünde ulanypdyrlar. Soňy bilen daşlary ýonup, iňňe ýasapdyrlar. Haýwanlaryň guradylan damarlary sapagyň ýerini tutupdyr. Şeýdip olar bedenlerini örtmek üçin geýim-gejim tikinipdirler.
Daşdan ýonulyp ýasalan uçly iňňeler, şeýle-de haýwan s...
ILKINJI ILIK
Ir döwürler adamlar iligiň deregine agaçlaryň uçly tikenlerini ýa-da haýwanlaryň kiçiräk süňklerini ulanypdyrlar. Müsürliler bolsa köýnegiň ýakasyna ýüp dakyp, beýleki bir tarapyndaky deşikden geçirip daňmak usulyny peýdalanypdyrlar.
Iligi kimiň oýlap tapandygy anyk belli däl. Käbir alymlar iligi oýlap tapanlaryň greklerdigini tekrarlasa, kä...
DÜNÝÄDE ILKINJI ÝASALAN GLOBUS
Юртда yglan edилen Berkarar döwletiň bagtyýarlyk döwrüniň zehinli ýaşlary ylymlaryň ähli ugurlary bilen içgin gyzyklanýarlar. Taryhy geçmişimizde ylym dünýäsinde ilkinji bolanlaryň ylmy açyşlary olarda aýratyn gyzyklanma döredýär. Türkmeniň taryhynda bolsa şeýle ylmy açyşlaryň başyny başlanlar az däl.
Ýer globusynyň taryhy öz gözbaşyny gadym...
Gadymy söýgi haty
Entek hat ýazuwyň ýok mahalynda habarlary hem-de wakalary şekilleriň üsti bilen mälim edilýän gadymy döwürde hem ýigit bilen gyzyň arasynda söýgi haty bolupdyr. Alymlar Kolyma raýonynda ýaşaýan ownuk taýpa - ýukagirleriň durmuşyna has bolan, rewolýusiýadan öň bolup geçen üýtgeşik idegrafik ýazuw sistemasynyň üstünden baryp, onuň syrly beýanyny açyp...
NOWRUZYÄLEM Y L H A MY
Ylham diýmek näme? - diýen sowala jogap bermek netijesinde, ol baradaky giňişleýin kesgitlemä, delile eýe bolmak mümkin.
Ylham diýmek - ol oýlap tapyş ýa-da täze-täze döredijilik gözleglerini ýüze çykarmak.
Ylham diýmek - ol sungat bolup ýaşamak.
Ylham diýmek - ol joşgun. Ynsan göwünleriniň göçgüni. Ynsan köňli özüni, daş - t...
Ýiten dünýä.
Ýewropaly meşhur etnograf P.Lipton täze ýazuwy ýüze çykararyn öýdüp hyýalyna-da getirmändir. Ony Afrika halklarynyň durmuşy we urp-adatlary gyzyklandyrýardy. Onuň asyryň başynda bütin Demirgazyk Amerika boýlap syýahata çykmakdan esasy maksady hem şondan ybaratdy.
Emma, garaşylmadyk waka ýüze çykýar.
P.Lipton bisitinleriň(basutalaryň)...
Beýik söýginiň ýeke-täk watany.
Allatagala Söýgi atly gudratly närsäni döredip, ilki bilen ony akar suwuň ykbalyna ýazgyt edipdir. Emma, yşгa uçran akar suw hanasyna sygman derýalara dolupdyr. Derýalar joşup deňze guýlupdyr. Deňiz möwjäp, ýer-ýüzüne daşypdyr. Şeýdip, bütin älem-jahan suwa gark bolupdyr. Bu ahwalaty görüp, Allatagala söýgi atly gudraty suwyň gursagyndan sogrup aly...
Magtymguly we Watan mukaddesligi
-I-
Sahnada ýurduň hökümdary tagtyrowanda uzak oýa batyp otyr. Onuň sag hem-de sol tarapynda iki sany hyzmatkär elleri ýelpewaçly, hökümdaryň ýüzüni ýelpäp dur. Tansçy gyzlar towlanyp tans edýärler. Hökümdar birh aýukdan ukudan oýanan ýaly, üm bilen gyzlaryň tans etmesini bes etmegini talap etdi. Ol elini çarpan dessine...
ŞANYŇA TOÝ TUTÝAR HALKYŇ
Тüркменистанда halkymyzyň köpasyrlyk milli medeni, edebi we taryhy mirasyny dikeltmekde, çeper sözüň üsti bilen halk döredijiliginiň dürdänelerini dünýä ýaýmakda milli edebiýatymyzyň taryhynda öçmejek yz goýan akyldar şahyrlarymyzyň hormaty belentde tutulýar. Юрдымызда бahasyna ýetip bolmajak nusgawy eserleri, edebi gymmatlyklary dörede...
SENIŇ DANALYGYŇ DÜNÝÄ DEŇELDI!
Şygyryýet äleminiň soltany, Magtymguly Pyragynyň söz mülküne talaň salyp, onuň dünýä deňelýän, döredijilik ummanyna hyýalymy ýüzdürip, setirleriň yzynda sermenip ýörşüme „Hindistana hyýal“ eden göwnüm, köňül köşgüne sygman „146 müň agaç ýöly“ külterläp, dünýäni seýran eýledi. „Pikir derýasynda aklym gämisin, batyrmyşam çyka bilmen neýläýin?“ - diým...
SAÇAKLARYMYZYŇ BEREKEDI.
Bir üýşmeleňde çaý - çörek iýip oturan adamlar: “Çörek nämeden döräpdir?” - diýip, özara jedelleşipdirler. Şonda olaryň biri:
- Çörek däneden döräpdir - diýýär.
Beýleki biri:
- Çörek ene toprakdan döräpdir - diýýär.
Olaryň ýene biri bolsa, eger-de suw bolmasa çöregiň bolmajakdygyny delillendirýär. Garaz kimsi güneş bolma...
Ç AÝ HALTA
http://gundogar-news.com/images/thumb.php?q=100&w=304&h=170&src=top/1395723142%D0%A7%D0%B0%D0%B9%20%D1%85%D0%B0%D0%BB%D1%82%D0%B0.JPG
Adatça, her-bir maşgalanyň arkama-arka ata-baba dowam edip gelýän mukaddeslikleri bolýar. Ol mukaddeslikler eldegrilmesiz närse hökmünde edil tebberik hökmünde ezizlenip saklanýar. Saralyp-solup ýok bo...
OGUZ GÖZELLERI
„Dem bilen deň zat, demdenem öň gerek zat, ol aýal maşgalanyň edebidir. Edepden öňe hiç zat geçmeli däldir. Edeplilik bahasyna ýetip bolmajak baýlykdyr“ - diýilişi ýaly dünýä edebiýatynyň hazynasynda geçmişde köşk aristokratiýasynyň terbiýesini alan, akyllylykda, owadanlykda, edep-ekramlylykda, deňsiz-taýsyz bolan Oguz gözelleri hakyndaky halk döre...
Eneleriň alkyşy
Türkmen halkynyň bäş müň ýyllyk şöhratly taryhy ýoly bar. Şol taryhyň bütin dowamynda türkmen maşgalasynda ýüze çykyp, ösüp kemala gelen halk mukaddeslikleri, bu günki gün hem edep-ekram, görüm-görelde mekdebi bolup hyzmat edýär. Paýhasly türkmen durmuşy- türkmen paýhasy, mekdep bolup ýaşamasyny dowam etdirýär. Türkmençilige mahsus bolan häsiýetler...
UJAGUÝRUK
Tűrkmen halkynyň öňdengörűjilik , pähim-parasatlylyk, örän inçelik bilen işläp dűzen däp- dessurlary, özboluşly edep kadalary, adamzat ahlagynyň iň ajaýyp häsiýetlerini terbiýeläp ösdűrýän özboluşly ýaşaýyş durmuş ýörelgeleri bar. Оларыň манысыны тирип отурсаň, тűркменлериň рухуныň, дűшűнjесиниň, ынамыныň, durmuş эдим-гылымыныň nusgalyk bolanlygyna...
Ilkinji surat
Nazarjyk 1943-nji ýylda kakasy Beýik Watançylyk urşuna gideninden ýarym ýyl soň dünýä indi. Uruş ýyllarynyň agyr zähmetindenmi ýa bolmasa entek bary-ýogy bir aý ýaşaşyp ýaşaşman, adamsy Hudaýberdiniň urşa gidip, hojalygyň ähly keşginiň egnine düşenlindenmi, garaz näme üçindir Nurjemal göwräni agyr göterdi. Şeýdibem, çaga üstünden aradan çykdy. Owal...
1 may
hormatly dostlar men siziň ähliňizi öň belenilen 1 may bayramçylygy bilen gutlayaryn.
Baldan-da süýjüdir
Täze çapdan çykan kitaby okap,
Öwran-öwran telim ýola gaýtalap,
Dadyp görüp, bagtyýarlyk nygmatyn,
Ýüzüne syldylar halaýyk gutlap.
Altyn däl, kümüş däl, bibaha gymmat,
Altyndan, kümüşden agramly hümmet,
Içginden has içgin edilip söhbet,
Kitap hakda pikir alyşdy millet.
Kalpl...
Diplom toy golaylashyar
Hormatly dostlar golayda daşary ýurtlaryň ýokary we orta bilim berýän okuw jaýlary tarapyndan berlen diplomlary resmi suratda tassyklamagyň täze tertibi kabul edilendigini eshidip Bilim ministriligine bardym.
Ol ýerde tanyshlarymyň üsti bilen 2014-nji ýylyň 27-nji martynda TBM-gi tarapyndan Türkmenistanyň raýatlaryna daşary ýurt döwletlerin...