Sidneý uniwersitetiniň we Sorbonna uniwersitetiniň alymlary dünýä ummanyndaky çuň deňiz akymlarynyň Marsyň orbitasy bilen sinhronlaşýandygyny anykladylar. Bu barada Nature ylmy žurnalynda çap edilen gözlegde aýdylýar. Çuň deňiz çökündileriniň seljermesi akymlaryň güýjüniň her 2,4 million ýyldan bir gezek üýtgeýändigini, Gyzyl planetanyň agyrlyk güýjüniň täsiri astynda güýçlenýändigini we gowşaýandygyny görkezdi. Gözlegçileriň bellemegine görä, ygalyň ýoklugy ýa-da aram-aram kesilmegi Marsyň agyrlyk güýjüniň, planetamyzyň orbital durnuklylygyna täsir etmek bilen, Ýere iň ýokary derejede täsir ýetirýän döwürlerine gabat gelýär. Bu Gün radiasiýasynyň Ýere ýetýän mukdarynyň üýtgemegine getirýär. Netijede, planetanyň howasy kä maýyl, käte sowuk bolmak bilen, üýtgäp durýar. Ýyly suwly ummanlaryň çuňlugynda has işjeň aýlanyşygynyň bardygy bellendi. Bu çuňlukdaky girdaplaryň geçmişde deňizleriň suwunyň ýylamagynda möhüm rol oýnap, häzirki ählumumy maýlamaklyga täsir edip biljekdigini görkezýär. Gözlegiň awtorlarynyň biri Adrian Dutkewiçiň pikiriçe, ýyly ummanlardaky has güýçli aýlanyşyk, Atlantik meridional aýlanyşyk (AMOC) haýallan ýa-da togtan ýagdaýynda hem, ummanyň ýatalaşmagynyň öňüni alyp biler. Şeýle-de bolsa, gözlegiň netijeleri bilen hemme alymlar ylalaşyp duranok diýip, New Scientist ýazýar. Sidneýdäki Täze Günorta Uels uniwersitetinden Metýu Inglend Marsyň Ýere edýän täsiriniň adamyň howany üýtgetmegi bilen baglanyşyklydygyny aýtdy. “Ýeriň Mars bilen baglanyşygyna şübheli garaýaryn, sebäbi onuň agyrlyk güýjüniň Ýere täsiri gaty gowşak - Günüň täsiriniň diňe milliondan bir bölegi ýaly. Hatda Ýupiteriň hem Ýere agyrlyk täsiri onuňkydan güýçli "- diýip, ol belleýär.

Täzelikler, Ata Watan tarapyndan 1 month ago
Teswir ýazmak üçin Içeri gir