img src=" http://file.mobilmusic.ru/60/33/e9/805544-320.jpg " /> Piter Teýler Bi-bi-si Edward Snowdanyň aýtmagyna görä, smartfon ulanyjylar öziniň telefonlaryny speslužbalardan “doly kontrol” etmezlik üçin hiç hili çäreler görüp bilmeýänligi barada aýdyp geçýär, onuň aýtmagyn görä ****Beýik Britaniýanyň mobil aragatnaşyk döwlet dolandyrjylary ((GCHQ) **** tarapyndan, telefon ulanjylaryň olara duýdyrylman “döwüp girip” bilýändigi barada gürriň berýär, ýenede Snowdeniň aýtmagyn görä (GCHQ) gurama telefonyňa şifirlenen tekst iberip, telefonyňyzdan töwereňizdäki ähli zatlar eşdip we surata düşürmek ukyplar bardygyny belläp geçýär. Beýik britanýanyň bu barada Snowdeniň aýdan zadyna jogap bermändirler. **** “Bilgeslije Smurf” **** Snowdanyň Bi-bi-si “Panorama” diýen teleýaýlymynda Britanýanyň ýa-da ABŞ-nyň mobil howupsyzlyk gullugy graždanlaryň ähli telefon gürriňleri diňleýändigini anyk aýtmady, ýöne ol iki agenstwada smartfony döwüp telefonyňyzy eýelemekde tehnologiýany oýlap tapandyklaryny we ol tehnologiýany edinmekde ähli çäreleri görendiklerini aýdaýr, söziniň dowamynda **** “Olar siziň telefonyňnyz Siziň eýeçiligiňizde dälde, öz eýeçiliginde saklamaklygyna çalyşýalar” **** diýip belläp geçýär. Edward Snowdanyň aýtmagyna görä GCHQ gurama **** “smurf komplekti” (Smurf suite) **** diýen mobil habarlary tutmak maksat bilen dürli syrly usullary ulanýandygyny aýdyp geçýär, ýadyňyza düşýän bolsa Smurf diýmek,”Smurfiki” diýen multikden gök sypat girdenejikler barada gidýär. ****“Arzuw ediji Smurf” (Dreamy Smurf)**** diýen usulda, Size aýtmasy we duýdyrmasyz mobil telefonyň batereýkasynyň zarýadyny öçürip we ýakyp bilýär. ****“Bilgeslije Smurf”****- bu mikrofony dolandyrýan sistema, meselem eger-de telefonyňyz jübide bolsa ýakyp diňläp bilýäler, hatda ol öçügem bolsa ýakyp diňlemek ukyby bar. **** “Smurf-yzçy” ****- diýen sisitema geolokasiýa mehanizimi bilen, adaty ýagdaýdaky ölçeglere görä gerekli derejede Sizi yzarlamak ukyby has takyk tapyp bolýar. Onuň aýtmagyna görä polisiýa we speslužbalar sosial tory (set-i) “terrorizimiň” öňini almak maksady bilen gözegçilikde saklajak bolýalar ýa-da bolmasa bilelikde dolandyrmak isleg bildirýäler, emma sosial ulgamyny ýöretýän köp kompaniýa muňa boýun bolmaýandygyny belläp geçýär. Meselem, Beýik Britaniýanyň amerikan Cisco, kompaniýanyň routerleriniň üsti bilen Pakistan döwletiniň komunikasýasyna gelýän ähli jaňlar ýazga alynýandygy we ençeme dokumentleri alynandygyny belläp geçýär. Snowden ýene-de **** “Paranoid smurf” (Paranoid Smurf) **** diýen sistema barada gürriň geçirýär: o sistemada spesslužba tarapyndan smartfony kontrol eden ýagdaýynda we ony smartfony ulanyjy tarapyndan sistem goraga zeper ýetiriljek bolsa, özini gormaga mehanizimi bardyr, meselem Siz smartfonyňyzda bir şübheli garap ony ussahana äkideňizde, şol sistema özini gorap köp zatlary smartfonyň düşünmez derejä getirip, ussa bejergiden boýun gaçyrara getirdip bilýär. GCHQ müşderiniň smartfonyny programmasyna girensoňlar, ****”Size kim jaň kakýar, tekst habarlaryny kim iberýär, haýsy saýty girenligiň barlap bilýäler, mobilnigiň sahypasyndaky ýazylan telefon sanawlaryny, nirde bolanlygyňyzy, haýsy blutuz bilen wi-fi ulanandygyny we haýsy telefon bilen enjama birigendigini bilip bilýäler. Ondan başgada Surata almak ukybam bar****. Haçanda GCHQ guramanyň spesslužbalary teks smsini iberende, smartfon ulanyjy hiç haçan bu sms-i görüp bilmejek ýagdaýda bolup geçýär. Bu ýagdaýa “eksploit” dp atlandyrýar, ýörüte taýynlanan sms teht maglumaty telefonyňyza iberlen ýagdaýynda, adaty sms gelen ýaly bolup, gizlin bolup size görünmän gelýär, şeýlelikde ýörüte gullukçylar Siziň telefonyňyzy eýeleýär. Elbetde Britanýaňam we ABŞ nyň syrly gullukçylary millýard dollar harç edip terroristlara garşy ulanmak üçin niýetlenen, sebäbi terroristlerde smartfonlary ulanýanlary bar. Islendik adam terrorizimde aýyplanylýan bolsa, olary yzarlamak üçin niýetlenendir. Ýöne muňa garamazdan islendik garaýyş pikirli graždan döwlete ýaramasa, göz astynda saklamagy we ol goragsyz şertde hereket edýänligi we beýle ýagdaýda ýönekeý adamlaryň döwlet tarapyndan eşdilip galmajagy we oňa garşy ulanmazly Snowden çagyrýar.